Urfa - grad proroka Avrama i Zehre - turske male neveste || Hello Magazin!

Emitovanje turskih serija na našim televizijskim programima navelo je publiku na prostoru čitavog Balkana da na jedan drugačiji način doživi Tursku, koja je dotad posmatrana kroz prizmu luksuznih letovališta i modernog Istanbula.

Želja da se turska "Mala nevesta" snimi u autentičnom ambijentu, navela je producente da glumačku ekipu serije "Zehra" presele u Jugoistočnu Anadoliju. Turski grad Šanlijurfa, ili kako ga njegovo mešovito stanovništvo - Kurdi, Arapi i Turci, kraće zovu Urfa, centar je istoimenog vilajeta (provincije) u ovoj azijskoj državi.

Ovaj drevni grad nalazi se u brdovitoj unutrašnjosti Jugoistočne Anadolije, na samo 50 kilometara od granice sa Sirijom. Leži na visoravni od oko 500 metara, sa koje se pruža jedinstven pogled na reku Eufrat. U gradu i prigradskim naseljima danas živi nešto više od pola miliona stanovnika. Grad je još za vreme helenizma osnovao Seleuk I Nikator i nazvao ga Edesa. Urfa se prvi put spominje u zapisima iz 4. veka pre nove ere, ali u okolini grada postoje mnogobrojni tragovi ljudskih staništa koji sežu u daleku prošlost.

Konzervativan, ovaj kurdski grad na jugoistoku zemlje, sušta je suprotnost metropolama na zapadu - prvenstveno modernom Istanbulu.

Sela na putu do Urfe su tipično bliskoistočna - arhitektura, kuće od blata, vrste koza i ovaca koje se uzgajaju, uglavnom nisu tipična za Tursku, što ne čudi jer u Urfi 90% stanovništa čine Kurdi, ostalo uglavnom Arapi, a Turaka skoro da nema.

Grad karakterišu zgrade i kuće sazidane od kamena žute boje, "zamršene" ulice, gust saobraćaj - brojni automobili i motocikli, male zanatske radnje, uglavnom juvelirnice, zatim ugostiteljski objekti u kojima se sprema čuveni kebab, te pravi istočnjački bazari na kojima dominiraju raznobojne ešarpe i crveni feferoni koji su zaštitni znak ovog grada. Kuhinja u Urfi je tipična za istočnu Tursku - osnovu čine hleb i jagnjeće meso, kebabi na hiljadu načina, a od povrća su najviše zastupljeni patlidžan, paradajz i crvena paprika.

Urfa je velik, ali prilično zatvoren, veoma religiozan, grad. Ljudi u ovom delu Turske nisu okrenuti biznisu, a ni obrazovanju. Uprkos tome što je "Haran", čuveni univerzitet, duge istorije i tradicije sa brojnim visokoškolskim jedinicama i velikim mogućnostima za sticanje znanja, stanovništvo ne koristi dovoljno ove pogodnosti, a tek u poslednje dve decenije, kada su uvedeni brojni tehnički i drugi naučni smerovi, situacija se za nijansu promenila. Ipak, za studiranje se odlučuju samo deca koja potiči iz imućnijih porodica ili onih sa manjim brojem članova, dok iz porodica u kojima ima više mališana (ponekad čak 8 do 10) na studije šalju samo najstarije ili najtalentovanije, obično, muško dete.

Osim feferona, Urfa je čuvena i kao mesto rođenja proroka Abrahama (Avrama) i danas predstavlja važan verski centar. Prema Bibliji, Abraham je praotac naroda, što i govori njegovo ime na hebrejskom jeziku. Zbog toga je Urfa važno mesto hodočašća, i mada turista u ovom gradu nema mnogo, hodočasnici dolaze u velikom broju iz različitih delova Azije. Oni posete pećinu u kojoj se Abraham rodio, prespavaju u gostinskim sobama u džamiji i vraćaju se nazad. Što se tiče stanovnika Urfe oni veoma retko putuju. Većina njih nikada nije bila u zapadnim delovima svoje zemlje. Upravo zbog toga se čude i negoduju što stranci dolaze u njihov grad.
Slična situacija dogodila se i kada je najavljeno snimanje serije "Zehra". Stanovnici Urfe bili su zatečeni vešću da će neko o njihovom gradu govoriti na način koji im se ne dopada i izrazili su nezadovoljstvo zbog snimanja ovakve serije.

- Nakon što su moji prijatelji iz Istanbula i Ankare pogledali prve epizode serije, zvali su me telefonom i postavljali pitanja o tome da li stvarno devojčice u našem gradu udajemo na silu, da li im ugovaramo brakove, da li naše žene i kćerke trpe zlostavljanje i maltretiranje kao što trpi Zehra u seriji... Bezbroj ciničnih pitanja. Cela zemlja nam se sada podsmeva. Ova serija će narušiti imidž našeg grada. Veoma je ružan način na koji nas moćnici iz Istanbula predstavljaju, i ismevajući nas zarađuju novac. Nažalost, mi u istočnim i jugoistočnim provincijama Turske nikada se nećemo otarasiti etiketa koje su nam u prošlosti 'zalepljene'. Takve stvari se više ne događaju. Uznemiren sam zbog snimanja i emitovanja ove serije - samo su neke od izjava ogorčenih meštana Urfe zbog snimanja jedne od najgledanijih turskih serija.